Đất Nội tán của Họ Nguyễn Khoa ở làng An Cựu, huyện Hương Thủy tỉnh Thừa Thiên. Năm 1635, hồi chúa Nguyễn dời đô về Thuận Hóa, Tổ đời thứ 3 của họ là ngài Nguyễn Khoa Danh, có mua một miếng đất ở xứ Cồn Mô để qui mộ Ông Bà về đó.

Qua đời thứ 4, ngài Tham chánh Bản trung Hầu Nguyễn Khoa Chiêm trưng khẩn rộng thêm.

Đời thứ 5, ngài Nội tán Hầu Nguyễn Khoa Đăng lại có sớ tâu xin trưng dụng cả khe trong lẫn khe ngoài, rộng gần 100 mẫu, chia làm 3 vùng để làm nghĩa trang riêng của Họ Nguyễn Khoa, đời đời được miễn thuế. Tục gọi là Đất Nội tán.

Từ xưa đến nay, lễ chạp mộ ở đất Nội tán cử hành ngày 24 tháng 11 âm lịch, là ngày giỗ kỵ của Ngài Nguyễn Khoa Danh, để kỷ niệm công đức của Ngài đã sáng lập ra đất Nội tán.

Sau đó, trong giai đoạn loạn ly, vì các vị tổ tiên trong Họ bận theo vua vào Gia Định, tại Huế người ngoài vào chiếm đoạt nhiều đất. Sau khi vua Gia Long phục quốc, bà Đệ tứ Cung tần Nguyễn Khoa Thị Thu, con gái thứ 2 của ngài Tham chánh Hiến chương Hầu Nguyễn Khoa Thuyên, tức là thím dâu của vua Gia Long, tâu xin phục trưng lại đất ấy, để qui táng các mộ của:

• Thân phụ bà, là Hiến chương Hầu Nguyễn Khoa Thuyên, chôn ở Vĩnh Long (Nam Việt.)
• Anh bà, là Triệu thành Hầu Nguyễn Khoa Kiên, chôn ở Tuy Phước, Bình Định (Trung Việt).
• Em bà, là Trình tường Hầu Nguyễn Khoa Trinh, chôn ở Hà Nội (Bắc Việt.)

Tất cả đều là Công thần có danh tiếng.

Tuy vậy, sau 1975 đất Nội tán bị trưng dụng, chỉ còn lại được hơn một phần ba mà thôi. Địa thế đất Nội tán gồm có 3 vườn:

1. Vườn Ngoài

Hay còn gọi là khe ngoài, để chôn con cháu sơ sanh và thiếu nhi, tọa lạc dọc theo bờ bên tả của khe ngoài, trước khi qua cầu vào mộ cụ Thượng thư  Kinh tế Nguyễn Khoa Kỳ.

2. Vườn Giữa

Vườn giữa là khu nằm giữa khe ngoài và khu Bến Đá. Tại vườn này có: Khu nhà thờ Họ Nguyễn-khoa (cũng gọi là “nhà thờ trên núi”)

Vườn ngoài, đa số là mộ vị thành niên hoặc sơ sinh. Bản đồ Nghĩa trang (đất Nội tán) họ Nguyễn Khoa (tọa lạc thôn Tứ Tây, làng An Cựu, tỉnh Thừa Thiên) được lập xong năm 1984 sau kỳ Trùng tu Lăng mộ Tổ tiên (và gắn thêm bia tiếng Việt) được lập do sáng kiến của Nguyễn Khoa  Lợi và Nguyễn Khoa  Sỹ, được thực hiện bởi Nguyễn Khoa  Phồn, với sự cộng tác của Châu Việt Bảo (rể Nguyễn Khoa ) mùa Thu năm Giáp tý – 1984

3. Vườn Trong

Rộng từ khe Bến Đá vô đến khe Chùa Trà Am. Tại vườn này có Tháp của Tổ Ba La Nguyễn Khoa Luận và bà ý thất của Ngài.

Chú thích

• Những số đánh dấu “vòng tròn” là những mộ Họ mới khắc Bia chữ Việt
• Những số có dấu // là mộ Họ mới trùng tu tùy theo mức độ hư hao và mới khắc thêm bia chữ Việt
• Những số để trống không dấu là những mộ còn tốt và sẵn có bia chữ Việt rồi.